उनीहरु सोध्छन्

फेशबुके र जीमेलको च्याटमा भेटिनेहरुको साझा प्रश्नको उत्तर फर्काउदा फर्काउदै अफलाइन बस्न मन लाग्छ । मलेशिया, कतार, अफगानिस्तान, पाकिस्तान, मालद्धीप्स् , मुम्बइ, कोरिया, जर्मनी,टर्की, अष्ट्रेलिया, क्यानडा, डेनमार्क, नर्वे र अमेरिकाका विभिन्न राज्य । अनि अहिले झट्ट नाम लेख्न छुटेका कता हो कता । नेपाली जहाँ छन् , उनीहरु देश चिन्ताको  गर्ने रहेछन् । उनीहरु सोध्छन् 'को बन्छ प्रधानमन्त्री ? कहिले देशले राजनीतिक निकास पाउँछ ?' के हामी भविष्यवक्ता हौं र फ्याट्ट भन्दीउ ।

त्यसो त हामी नेपालीको बानी कुनै डाक्टरभन्दा कम कहिल्यै भएन । पेट वा टाउको दुख्यो, नभए अर्थोकै केही भयो भन्ने गुनासो भुइमा खस्न नपाउँदै उत्तर आउछ 'मैले यस्तो औषधि खाथेँ, तँ पनि त्यो ट्राइ गर चट्टै हुन्छ चट्टै ।' ओखतीका लागि दिइने यस्ता सजिला सल्लाहले कहिलेकाही गाह्रो पार्छ । पारेको छ । कारण, रोगको अवस्था, रोगीको उमेर, शारीरिक क्षमता आदि सबै हेरेर स्वाथ्यकर्मीले औषधिको सल्लाह दिनेहुन् । परीक्षण बिना नै औषधि खाँदा टाउकोको दुखाइ कम गर्ने ओखती झाडापखाला रोक्न काम लाग्ला भन्दै खाएजस्तै हुन्छ । तर, यसरी दिनेजस्तो सल्लाह सुझावले नेपाली राजनीति चल्दैन । चलेको पटक्कै छैन । बेकम्माहरुको खेल । सबैलाई थुनेर सफा पार्नुजस्तो ।

जनआन्दोलन-२ चलिरहँदा जब तत्कालीन राजाले दलहरुलाई सहमतिमा ल्याउने प्रयास गरेका थिए । त्यसबेला छिमेकले हतारिएर सो वक्व्तयको स्वागत गर्दा पनि आन्दोलन थामिएन । नेताहरु नै छक्क परे । उनीहरुले कल्पना पनि गरेका थिएनन् अहिलेजस्तो ढलीमली होला भनेर । अहिले तिनै आन्दोलनमा सहीद भएकाहरुका परिवारले के सोच्दा हुन्  किन व्यर्थै गुमेछ हाम्रो आफन्तको ज्यान ?

च्याट साइटहरुमा साथी बनेकाहरु अहिले गाउँघरको हाल खबरभन्दा पहिले देशको राजनीति कता जाँदैछ ? के होला ? भन्ने सोध्न रुचाउँछन् । फेरि उही पट्यारलाग्दो विषय राजनीति । युवालाई चासो भएको विषय होइन । तर, अछुतो भइरहन पनि नमिल्ने । मलाइ पटक्कै रुची छैन । साच्च् रुची छैन । तर, पत्याए पो । बिग्रिएका सबैथोक राजनीतिसँग जोडिएको मुलुकमा हामी नै कहाँ सप्रिएकाहरुको श्रेणीमा छौ र !  सत्तामा शक्ति छ । र, शक्तिको आड पाउने दौडका लागि सबैको आ-आफ्नै धुन । हरेक सरकारी संयन्त्र दल र तिनको प्रभावलाई छाम्ने, अनि आफ्ना अनुकुलको बनाउने प्रयासमा रहेको दौडधुप देख्न पाउनु नौलो दृश्य रहेन ।

शक्तिका लागि सत्ता । टिकिरहने अभ्यासका लागि सत्ता र अस्तित्व टिकाउने खुइल्याउने,पाखा लगाउने, हराउने, आउने-जाने सबैखालका अभ्यासका लागि दलहरुको एकमात्र ध्येय यही भइरह्यो । हाम्रो निराशा यहीनेर छ । म्याद थपिएपछि नयाँ संविधानको  माधवकुमार नेपालले दिएको राजीनामापछि रामचन्द्र र प्रचण्डको दौडले छायाँमा पारेको छ । छैटौं चरणमा पनि दुवैको सत्तालिप्साले लक्ष्य पाउन सकेन । पछारिएको पछरिएकै भए ।

राजनीतिक समीक्षकहरुको राय जेसुकै रहोस् तर, मलाइ लाग्छ आफ्नो मत पुगेको सरकार भएका बेला हतारिएर प्रचण्डले राजीनामा दिनु गलत थियो । गरे गरिहाले । अहिले त्यही सत्ता पाउन केही गर्न पछि परेनन् । लाज पनि पटक्क नहुने रहेछ । अनि तमाम विरोधका बावजुद टिकीरहेको देखाएका माधवकुमार नेपालले पनि राजीनामा दिएको समय अनुपयुक्त थियो । न प्रचण्डले उनले भनेजस्तै रुक्मागद कटवालको केही बिगार्न सके, नत माधवकुमारले संकट टार्न सके । दुवैले संकट बढाएमात्र ।

दुवैको राजीनामा प्रसङ्गमा मिलेको एउटै तन्तु - पार्टीको आन्तरीक दवाव । हुन त मान्छेलाई घरले आधार नदिने हो भने टिक्नै सक्दैन । अनि दुवैको घर भनेको पार्टी नै थियो शायद । दुवैका लागि क्षणिक आवेशमा बगेको आन्तरीक दवाव दिने तत्वका लागि देश ठूलो भएन । आन्तरीक कलह नै ठूलो भयो । दुवैले राजीनामा दिए । एउटाको सत्ताप्राप्तिको संघर्ष छैटौपटक प्रधानमन्त्रीको चुनावमा भएको हारपछि पनि जारी छ । अर्काको सजिलो बाटोको ताक छ एमालेको झलनाथ समूह । न   मिल्न सक्ने , नत अरुलाई सघाउन नै सक्ने । तर, जसरी पनि जस चाहिने । भुमिका चाहिने ।

इतिहास बोकेको प्रजातान्त्रिक पार्टी भनाउने कांग्रेसलाई पनि पटक्क लाज लागेको छैन । जसरी पनि सत्ता चाहिएको छ । दलहरु बग्रेल्ती छन् । कोही मिल्न नसक्ने । कोही एकअर्कालाई सघाउन नसक्ने । यस्तो अवस्था कहिलेसम्म रहने ? नेपाली जनतालाई राजनीति बुझन गाह्रो भएन । र, यो लुछाचुँडीले अवरुद्ध पारेको निकासबीच राजनीतिको अर्थ राम्रो पटक्कै होइन भन्ने पारेको छ । दलहरुलाई नेतृत्व चयनको लुछाचुँडीमा छन् । गाइजात्रा देखाइरहँदा पनि जनताले तिरेको करले चलेको राजस्वमाथि विलासिता चलेकै छ । जो सरकार छाडेका छन्  र, जस जसले कामचलाउका रुपमा चलाएका छन् । सबैले राज्यको सुविधा उपभोग गरिरहेकै छन् ।

मुलुक हाँक्ने जिम्मेवारीमा यस्तो भइरहे संयन्त्र बहकिनु अस्वभाविक छैन । सुरक्षा, प्रशासनलगायत जिम्मेवार संयन्त्रको काम गराइमाथिको निगरानी र नियन्त्रण कमजोर भएको छ । निर्लज्ज नेताले सजिलोसँग फलाकेजसरी सहमति खोज्दा केही ब्रि्रदैन । परिस्थिति सुध्रन पनि समय धेर लाग्दैन । सम्भावना कहिल्यै टर्दैन । तमासे जनताले सत्ता खोस्दैनन् । तर, उनीहरुलाई गर्ने खबरदारीमा पनि नागरिक समाज भनिने जमात चुप लागेर बसेको देख्ता उदेक लाग्छ । जसरी बजारमा बढेको महँगी र ठगीका समाचार सार्वजनिक भइरहँदा उपभोक्ता अधिकारवादी भनाउन मन पराउनेहरु चुप लागेर बस्छन्, त्यस्तै भएको छ नागरिक समाज । अन्यथा यति लुछाचुँडी चलिरहँदा पनि नेताहरुलाई सहमतिमा आउन सचेत बनाउने गतिविधि किन नभएको हो ? अचम्म छ । देशको राजनीतिको अवस्था यस्तो छ । अब के जवाफ दिनु ती च्याटमा आउनेहरुलाई । बरु ठीकै छ, आफै अफलाइनमा बस्यो वा इनभिजिवल भयो । अनि को को अनलाइन भएका छन् भन्ने हेर्‍यो । अनि आफ्नो काम गर्दै रह्यो ।